شب کوری چیست؟

وقتی فردی دچار مشکلی در بینایی خود مخصوصا در زمان های تاریکی و شب ها می شود به بیماری شب کوری مبتلا شده است. شب کوری یک نوع بیماری چشمی است که بینایی افراد را در شب‌ها و در محل هایی که نور تا حدودی کم است دچار اختلال می کنند. این افراد اگر در محلی پر نور و روشن قرار بگیرند و ناگهان وارد محیطی کم نور و تاریک شوند مدت زمان زیادی را نیاز دارند تا چشم آن ها به تغییر میزان نور محیط عادت کنند.

شب کوری چیست؟

بیماری چشمی شب کوری، با نامی که دارد به خوبی بیانگر عدم توانایی و بینایی افراد در شب است، البته در نام آن تا حدودی اغراق شده است و این بیماری فقط در زمان‌هایی رخ می‌دهد که فرد در تاریکی باشد و یا از یک محیط روشن به یک محیط تاریک برود.

میزان شب کوری در هر فرد مبتلا به این بیماری متفاوت است، برخی از آن‌ها به‌سادگی و در مدت کمی برطرف می‌شوند، درحالی که دسته‌ای از آن‌ها نیز قابل‌درمان نیستند و بهبود نمی‌یابند. به‌ عنوان مثال زمانی که فرد در حال رانندگی در یک محیط روشن است و سپس به یک خیابان نسبتاً تاریک می‌رود با عدم بینایی یا کاهش بینایی روبرو می‌شود.

دلایل و علل‌های ابتلا به بیماری شب کوری چیست؟

دلایل و علل‌های ابتلا به شب کوری تنها شامل یک مورد نمی‌شوند، بلکه علت‌های مختلفی وجود دارند که می‌توانند فرد را به شب کوری مبتلا کنند. اولین مورد کمبود رودوپسین است که در پشت چشم قرار گرفته است و به آن سلول‌های استوانه‌ای حساس به نور شبکیه نیز می‌گویند.

دومین مورد، عدم یا کمبود ویتامین آ است که نقش بسیار مهمی در تبدیل تکانه‌ها عصبی به تصویر دارند، از طرفی برخی بیماران که دارای بیماری های خاص مانند لوزالمعده هستند، به‌دلیل‌اینکه در جذب چربی مشکل دارند، در خطر کمبود ویتامین آ قرار دارند. به همین خاطر این افراد بیشتر در معرض مبتلا به بیماری شب‌کوری هستند.

سومین دسته افرادی هستند که دارای نزدیک‌بینی، دوربینی، آب مروارید و سندرم آشر هستند. به‌طورمثال، سالمندان بیش از همه افراد در معرض ابتلا به آب مروارید قرار دارند، به‌همین‌ دلیل امکان ابتلا شدن آن‌ها به بیماری شب کوری بیشتر از نوجوان و جوانان خواهد بود.

چه عواملی می توانند بر شب کوری تاثیر بگذارند؟

عوامل زیادی می توانند احتمال ایجاد این بیماری در افراد را افزایش دهند:

نزدیک بینی یا دوربینی

بروز بعضی مشکلات چشمی مثل آب مروارید

سندروم آشر

بالا رفتن سن

بیماری دیابت

قوز قرنیه

رژیم غذایی نامناسب

ابتلا به بیماری هایی مثل فیبروز کیستیک

ایجاد مشکلاتی در لوزالمعده

علائم شب کوری

این بیماری دارای علائم خاصی است که توصیه می شود در صورت مشاهده‌ی آن ها حتما به بهترین متخصص چشم مراجعه کنید. برخی از از این علائم‌ها عبارتند از:

دشوار شدن تشخیص افراد در نور کم

دشوار شدن رانندگی کردن در نور کم و بروز برخی مشکلات مانند ایجاد مشکل در راه رفتن در نورهای کم

ایجاد مشکل هنگام خارج شدن از یک محیط پر نور به یک محیط کم نور

سر درد

حالت تهوع

درد در ناحیه چشم

ایجاد حساسیت زیاد به نور زیاد

تاری دید

وجود مشکل در نگاه کردن به اجسام از فاصله دور

درمان شب کوری

عینک بزنید

استفاده و خرید عینک مجهز به پوشش ضد بازتاب نور باعث رسیدن نور بیشتری به چشم شده و دید شبانه را بهتر می کند. اگر کمی نزدیک بین هستید و نیازی به زدن عینک به طور دائم ندارید، لااقل بعد از غروب آفتاب از آن استفاده کنید. از نور زرد استفاده کنید. بعد از ۶۰ سالگی، بسیاری از مردم در نور زرد (چراغ معمولی) بهتر از نور چراغ های فلورسنت می بینند.

چراغ‌های کافی‌ روشن کنید

اگر پزشک متخصص جدا شدن شبکیه را در چشم شما تشخیص داده است، به نور کافی در محیط، مخصوصاً هنگام مطالعه نیاز دارید. در مراحل اولیه‌ی بیماری، قرار دادن یک لامپ هالوژن در پشت سر نور مناسبی را برایتان فراهم می کند. 

مواد مغذی بخورید

شواهد زیادی نشان داده است که مواد مغذی کافی به کنترل گرفتاری هایی که باعث بیماری شب کوری می شوند کمک زیادی می کنند. مهم ترین این مواد عبارتند از ویتامین های C,A و E، روی، و بتاکاروتن،که در بدن به ویتامین A تبدیل می شود.

اگر برنامه‌ی غذایی شما شامل غلات، میوه، و سبزیجات است، بدنتان مواد کافی را  دریافت می کند. در غیر این صورت خوردن روزانه‌ی کپسول مولتی ویتامین برای بدنتان شاید لازم باشد .

در شب رانندگی نکنید

رانندگی کردن بعد از غروب آفتاب، مخصوصاً وقتی که نور چراغ های اتومبیل های روبه رو چشم را می آزارند، کار دشواری است. در مسیرهایی رانندگی کنید که نور چراغ های مقابل در خارج از دید مستقیم شما قرار گیرند.

عینک آفتابی مناسب بزنید

خرید عینک آفتابی مناسب می‌تواند به سلامت عمومی چشم‌ها کمک کرده و به طور غیر مستقیم تاثیر مثبتی بر کاهش علائم شب کوری داشته باشد. با محافظت از چشم‌ها در برابر نور شدید روزانه، می‌توان فشار روی این سلول‌ها حساس به نور را کاهش داد و عملکرد آنها را بهبود بخشید.

زمانی که در جاده ها هستید، دو کیلومتر قبل از رسیدن به تونل حتما عینک آفتابی بزنید تا چشم‌هایتان راحت تر به تاریکی داخل تونل عادت کنند پیشنهاد می شود از بهترین عینک آفتابی استفاده کنید. و به محض ورود به تونل عینک خود را بردارید.

طب سنتی در درمان شب کوری

استفاده از لیمو برای درمان شب کوری بسیار موثر است ، آن را همراه با جعفری مصرف کنید تا کمبود ویتامین A ی بدنتان جبران شود. غرغره کردن آب عسل به صورت چندین وعده در روز بسیار مفید خواهد بود. کباب کردن دل گوسفند می تواند بسیار موثر باشد. روغن ماهی، جگر، اسفناج، مرکبات، شلغم، جوانه گندم  و انواع کلم در بهبود بیماری موثر هستند. دقت کنید که در مصرف ویتامین A زیاده روی نکنید چون عوارض زیادی دارد و ممکن است موجب سردرد شدید، کاهش اشتها، پوست خشک و مسمومیت شود.

آیا شب کوری باعث نابینایی می شود؟

از اینکه شب کوری آیا واقعا باعث نابینایی در فرد می شود هنوز اطلاعات جامع و دقیقی در دست نیست، اما با استناد به برخی از تحقیقات می توان احتمال داد که شب کوری مزمن که طولانی مدت شده است قطعا بر روی بینایی فرد در زمان های دیگر و در نور نیز اثر سو خواهد داشت، پس بهتر است در صورت داشتن علائم شب کوری هرچه سریعتر به پزشک متخصص در این حوزه مراجعه کنید.