محافظت از چشم ها درست مانند حفاظت از سایر اعضای حیاتی بدن مهم است. چرا که در صورت ضعف بینایی و مبتلاشدن به بیماریهای چشمی، با مشکلات عدیده بسیاری در زندگی روبرو خواهیم شد.چشمها مهمترین پل ارتباطی ما با دنیای اطرافمان می باشد تا ضمن لذت بردن از زیباییهای آن، به یادگیری و آموزش نیز بپردازیم.
از این رو لازم است در حفظ سلامت چشم کوشا باشیم، قبل از اینکه این عضو بسیار مهم آسیب ببیند. در این مقاله به شرح مهمترین راههای نگهداری و مراقبت از چشمها می پردازیم.
راهکارهای موثر برای مراقبت از چشم
چشمها جزء حساسترین و مهمترین اعضای بدن هستند. بیتوجهی به مراقبت صحیح از آنها میتواند عواقب جدی و جبرانناپذیری به دنبال داشته باشد. در این مقاله قصد داریم شما را با بهترین روشهای مراقبت از چشم آشنا کنیم تا سلامت بینایی خود را حفظ کنید و از مشکلات احتمالی پیشگیری نمایید.
چرا مراقبت از چشم اهمیت دارد؟
ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که چه اقداماتی برای مراقبت از چشم ضروری است؟ یا چگونه میتوان سلامت چشمها را تضمین کرد؟ پاسخ به این سوالها در رعایت نکات و توصیههایی نهفته است که در ادامه به آنها می پردازیم:
چکاپ چشمها
راههای محافظت از چشمها بسیار ساده می باشد و کافی است نکاتی را جهت حفظ این عضو حساس مورد توجه قرار دهیم و به آن عمل نماییم. چکاپ چشمها از کارهای اساسی میباشد که هر چند سال یکبار باید با مراجعه به چشم پزشک از سلامت آنها مطمئن شویم.
برخی بیماریهای چشمی قبل از اینکه باعث اختلال اساسی در ظاهر و یا بینایی شما شوند با معاینه توسط چشم پزشک به راحتی قابل تشخیص میباشد و قبل از اینکه بیماریهای چشمی از جمله آب مروارید، گلوکوما و غیره شدید شوند، با طی مراحل سادهتری از درمان، قابل حل و پیشگیری خواهند بود.
در صورتی که حداقل دو سال یکبار زمانی را برای چکاپ چشم در نظر بگیرید از سایر بیماریهایی نظیر مشکلات قلب و عروق، دیابت و فشارخون نیز آگاه خواهید شد، چرا که نشانههای این بیماریها از طریق معاینه چشمها قابل تشخیص خواهد بود. همچنین در صورتی که از عینک استفاده می نمایید با معاینه چشمها از تناسب عدسیهای آن نیز مطمئن میشوید.
رعایت فاصله مناسب با صفحه نمایشگر
یکی از اصول اولیه مراقبت از چشم، رعایت فاصله مناسب هنگام استفاده از دستگاههای الکترونیکی است. استفاده طولانیمدت از کامپیوتر، لپتاپ یا گوشی میتواند منجر به مشکلاتی مانند خستگی چشم، سردرد، خشکی چشم، تاری دید و حتی درد در گردن و شانه شود.
برای پیشگیری از این مشکلات موارد زیر را مد نظر قرار دهید:
استفاده از عینک های مخصوص کار
قرار دادن مانیتور یا نمایشگر در زاویهای کمی پایینتر از سطح چشم
استفاده از صندلی استاندارد و ارگونومیک
اگر ساعات زیادی را پشت کامپیوتر میگذرانید، حتماً قانون ۲۰-۲۰-۲۰ را امتحان کنید: هر ۲۰ دقیقه، برای ۲۰ ثانیه به فاصله ۲۰ فوتی (تقریبا ۶ متر) نگاه کنید. این کار به کاهش خستگی چشم و افزایش تمرکز کمک میکند.
تاثیر استفاده بیش از حد از قطرههای چشمی بر سلامت چشم
قطرههای چشمی به عنوان راهحلی موقت برای کاهش خشکی چشم کاربرد دارند، اما استفاده مداوم و بیش از حد از آنها میتواند به مرور زمان باعث تحریک و آسیب به چشم شود. این محصولات که اغلب بدون نسخه پزشک قابل تهیه هستند، سلامت چشم را بهبود نمیبخشند و تنها قرمزی چشمها را کاهش میدهند. به همین دلیل، توصیه میشود استفاده از قطرههای چشمی را به مدت کوتاه محدود کنید.
اگر از قطرههای چشمی استفاده میکنید، ضروری است که دقیقاً مطابق با دستورالعمل پزشک عمل کنید. در صورتی که این محصولات باعث تحریک، ایجاد بثورات یا عوارض جانبی دیگر شدند، فوراً مصرف آنها را متوقف کرده و با پزشک خود مشورت کنید.
خطرات استفاده نادرست از محصولات آرایشی چشم
لوازم آرایشی مانند ریمل، خط چشم و سایه چشم میتوانند در صورت استفاده نادرست به سلامت چشم آسیب برسانند. یکی از نکات مهم این است که از اعمال آرایش در نزدیکی خط مژه خودداری کنید، زیرا این کار ممکن است غدد چربی پلک را مسدود کند و به عفونت منجر شود. علاوه بر این، لوازم آرایشی چشم باید حداکثر هر سه ماه یک بار تعویض شوند. محیط تاریک و مرطوب داخل بستههای آرایش میتواند محل مناسبی برای رشد باکتریها باشد و احتمال بروز عفونتهای چشمی را افزایش دهد.
نداشتن خواب کافی
کمبود خواب نه تنها بر سلامت عمومی بدن تاثیر منفی میگذارد، بلکه به چشمها نیز آسیب میرساند. از علائم شایع کمخوابی میتوان به پرش پلک، خشکی چشم، تاری دید و حتی درد در ناحیه چشم اشاره کرد. برای جلوگیری از این مشکلات، اطمینان حاصل کنید که حداقل هفت ساعت خواب شبانه داشته باشید. همچنین، استفاده از گوشیهای هوشمند یا وسایل دیجیتالی را حداقل یک ساعت قبل از خواب متوقف کنید تا کیفیت خواب شما بهبود یابد.
این نکات ساده و کاربردی میتوانند به حفظ سلامت چشمهای شما کمک کنند. مراقبت اصولی از چشمها به معنای پیشگیری از بسیاری از مشکلات جدی و حفظ بینایی شما در طولانیمدت است.
تغذیه سالم برای حفظ سلامت چشمها
یکی دیگر از راههای موثر برای مراقبت از چشم، داشتن تغذیه سالم و رژیم غذایی مناسب است. مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامینها، زینک و امگا ۳ میتواند به جلوگیری از بروز بیماریهایی مانند آب مروارید و دژنراسیون ماکولا کمک کند.
شاید شنیده باشید که هویج برای سلامت چشم مفید است. اما علاوه بر هویج، سبزیجات برگدار مانند اسفناج و کلم پیچ و ماهیهای غنی از امگا ۳ نیز تاثیر بسزایی در حفظ سلامت چشمها دارند. مصرف مداوم این مواد غذایی میتواند از بسیاری از مشکلات بینایی جلوگیری کند.
خوابیدن با لنز ممنوع!
یکی از اشتباهات رایج، خوابیدن با لنز تماسی است.این کار در طولانی مدت میتواند خطر عفونت و آسیب دائمی به چشم را افزایش دهد. قبل از خواب، حتماً لنزها را خارج کرده و آنها را در محلول مخصوص قرار دهید. همچنین، شستن دستها پیش از تماس با لنز از اهمیت ویژهای برخوردار است و موجب محافظ از چشما ها می شود.
محافظت از چشمها در برابر نور خورشید

در روزهای آفتابی بهتر است همواره از عینک آفتابی مناسب و استاندارد استفاده نمایید. همانطور که بارها درباره مضرات نور خورشید بر سلامت چشم شنیدهاید، لازم است که از چشمهای خود نیز در برابر این اشعه محافظت نمایید.
اشعه ماوراء بنفش با عبور از قرنیه چشم به شبکیه رسیده و چشمان فرد را زودتر از موعد پیر و چشمان را مستعد ابتلا به بیماری های چشمی از جمله برف کوری، آب مروارید، فتوکراتیت و غیره می نماید. بنابراین اهمیت عینک در سلامتی چشم راجدی بگیرید و از عینک آفتابی که عدسیهای آن اشعه ماوراء بنفش را به طور کامل مسدود مینماید، استفاده کنید.
در صورتی که دارای عینک طبی هستید بهتر است حتما عدسی آن از قابلیت مسدودسازی اشعه ماوراء بنفش برخوردار باشد. محافظت از چشمها با سرمایه گذاری اندکی از جمله خرید عینک آفتابی بسیار ساده می باشد. البته دقت داشته باشید که برای خرید عینک حتما از مراکز فروش معتبر، این محصول را تهیه نمایید، چرا که استفاده از یک عینک تقلبی و غیر استاندارد، هیچگونه نقشی در محافظت چشمها در برابر اشعه خورشید نخواهد داشت.برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید مقاله راهنمای خرید عینک آفتابی را مطالعه کنید.
کسب آگاهی درباره بیماریهای چشمی
برای اینکه همواره چشمانی جوان داشته باشید، بهتر است دانش خود را از بیماریهای شایع چشمی و علل ابتلا به آن بالا ببرید. در واقع برای محافظت از چشمها اطلاع از بایدها و نبایدها در اینباره بسیار مهم است.
به عنوان مثال انجام کارهایی مانند سیگار کشیدن، مصرف زیاد مشروبات الکلی و داشتن رژیم غذایی ناسالم، درصد ابتلا چشم را به بیماریهای مختلف چشمی مانند دژنراسیون ماکولا، خشکی چشم، رتینوپاتی دیابت و غیره تا حد زیادی بالا میبرد.
همچنین برخی بیماریها و ناراحتیهای چشمی مانند بیماری ارثی گلوکوما، هیچ اثر و نشانه مشخصی ندارد. پس تنها با مراجعه و چکاب سالیانه میتوانید زودتر از موعد آن را تشخیص دهید و قبل از اینکه اوضاع آن بحرانی شود، به درمان آن بپردازید.
حرف آخر
با توجه موارد ذکرشده دریافتید که حفظ سلامت چشم تنها به رعایت بهداشت چشم، رعایت فاصله مناسب از تلویزیون، کتاب و… ختم نمیشود. لازم است که در هنگام قرار گرفتن در معرض نور خورشید از عینک آفتابی مناسب استفاده نمایید و چکاپ سالیانه و یا هرچند سال یکبار زیر نظر پزشک متخصص چشم را فراموش ننمایید.